Seryum dioksit (CeO 2) çeşitli uygulamalara sahiptir. Örneğin ceria nanopartikülleri, otomotiv endüstrisindeki katalitik konvertörlerde zararlı karbon monoksiti daha az zararlı karbondioksite dönüştürmek için kullanılır. Yarı iletken endüstrisi, bilgisayar yongalarının üretiminde ince aşındırıcı ve parlatma maddesi olarak seryum dioksit nanopartiküllerini kullanır. Nano ölçekli olmayan seryum dioksit, gaz alevi neredeyse hiç ışık üretmediğinden, yanan seryum oksit sarımsı beyaz bir renk ürettiğinden, gaz fenerlerinin mantolarındaki ışık üretimini/çıktısını iyileştirebilir.
Bu materyalle nasıl temasa geçebilirim?
Malzeme bazı otomotiv yakıtlarında katalizör/katkı maddesi olarak kullanıldığı için ortam havasında Ceria nanopartikülleri bulunabilir. Bununla birlikte, bu materyal hakkında çevre veya seryum dioksit nanopartiküllerini serbest bırakabilecek diğer kaynaklar hakkında bilgi mevcut değildir. Günümüzde gaz fenerlerindeki mantolar nadiren üretildiğinden ve seryum dioksit nanopartiküllerini hiç kullanmadıklarından, insanların gaz fenerleri veya bilgisayar çipleri gibi uygulamalardan elde edilen seryum nanopartiküllerine maruz kalma şansı çok düşüktür. Aynı şekilde ceria’nın cilalama maddesi olarak kullanıldığı bilgisayar çiplerinin üretimi de oldukça yalıtılmış odalarda gerçekleşir.
Bu materyalden insanlar ve çevre için herhangi bir risk var mı?
Seryum dioksit nanopartiküllerinin insanlar veya çevre üzerindeki etkileri hakkında çok az bilgi mevcuttur. Literatür kaynakları olumlu ve olumsuz etkilerin olabileceğini göstermektedir. Az miktarda seryum dioksit ile ilişkili bir tehlike yoktur. Şu anda çevrede çok az nano ölçekli seryum dioksit olduğu da varsayılmaktadır.
Sonuç
Seryum dioksit nanopartiküllerinin insanlar ve çevre üzerindeki etkilerini kesin olarak belirlemek için gelecekteki çalışmaların yapılması gerekmektedir. Halen çeşitli uluslararası araştırma projeleri, seryum dioksit nanopartiküllerinin uzun vadeli etkileri de dahil olmak üzere etkilerini araştırmaya odaklanmaktadır.
Bu arada…
- Seryum oksit olarak seryum nadir bir metaldir ve Mars ile Jüpiter arasındaki asteroit kuşağında bulunan cüce gezegen Ceres’in adını almıştır. Ceres’te seryum veya seryum dioksit olup olmadığı net değildir. Şubat 2015’te Ceres’e gelen NASA sondası Dawn bunu netleştiremedi: seryum bu araştırma programının gündeminde değildi.